Hedy Lamarr: Η γυναίκα που κρύβεται πίσω από την ασύρματη τεχνολογία

Η Χέντι Λαμάρ (Hedy Lamarr, αληθινό όνομα Hedwig Eva Maria Kiesler, 9 Νοεμβρίου, 1913 – 19 Ιανουαρίου, 2000), ήταν μια Αυστρο-Εβραία, μετέπειτα πολιτογραφημένη Αμερικανίδα, ηθοποιός και επιστήμονας της τεχνολογίας επικοινωνιών.


Μια όμορφη ηθοποιός του Χόλιγουντ και η ιδέα για να εξουδετερώσει τις δυνάμεις του Άξονα

Είναι αλήθεια ότι μια εξωτικής ομορφιάς ηθοποιός από τη Βιέννη, που θεωρούνταν μία από τις ωραιότερες γυναίκες στο Χόλιγουντ τη δεκαετία του 1940, εφηύρε τον ασύρματο;

Όχι ακριβώς, αλλά τα πραγματικά περιστατικά δεν είναι λιγότερο συναρπαστικά, αναφέρει άρθρο του Jeremy Megraw στην ιστοσελίδα «Today I found out». Σε αυτά εμπλέκονται το Χόλιγουντ, οι δυνάμεις του Άξονα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και η τεχνολογία των τηλεχειριστηρίων.

Η Hedwig Eva Maria Kiesler, περισσότερο γνωστή ως «Hedy Lamarr», είχε όντως βρει ένα μυστικό σύστημα επικοινωνίας για ασύρματη επικοινωνία, προκειμένου να εξουδετερώσει τις δυνάμεις του Άξονα.

Είχε σχεδιαστεί έτσι ώστε να χρησιμοποιείται ως ένα απομακρυσμένο σύστημα ελέγχου για την ασφαλή καθοδήγηση των τορπιλών, ενώ κάποιος ασχολιόταν με το πρόβλημα των παρεμβολών.

Η Hedy Lamarr πατένταρε την ιδέα αυτή, που ανέπτυξε ο συνθέτης George Antheil, βάσει της οποίας ένας κωδικός (αποθηκευμένος σε διάτρητη ταινία χαρτιού) συγχρόνιζε τυχαίες συχνότητες (σύμφωνα με τη θεωρία της μεταπήδησης συχνοτήτων) με τη βοήθεια ενός δέκτη και ενός πομπού.

Ερευνητές ανακάλυψαν το 1997 τις ξεχασμένες από τότε μεθόδους που χρησιμοποίησε στην εφεύρεσή της, οι οποίες ήταν πολύ προχωρημένες για την εποχή της. Οι αρχές πίσω από την εφεύρεσή της άνοιξαν το δρόμο για το ευρύ φάσμα της τεχνολογίας των επικοινωνιών που απολαμβάνουμε σήμερα με τα Bluetooth και άλλες ασύρματες τεχνολογίες.

Το Εθνικό Συμβούλιο Εφευρετών ιδρύθηκε κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με σκοπό να χρησιμοποιηθούν οι ιδέες των Αμερικανών για να εξουδετερωθούν οι δυνάμεις του Άξονα. Οι τεχνολογικές εφευρέσεις αποσκοπούσαν στο «σπάσιμο» κωδικοποιημένων και κρυπτογραφημένων μηνυμάτων.

Η Lamarr κατέθεσε την ιδέα της για μια τηλεκατευθυνόμενη τορπίλη. Συνεργάστηκε με τον διάσημο συνθέτη George Antheil, ο οποίος είχε προηγουμένως πειραματιστεί με αυτοματοποιημένο έλεγχο μουσικών οργάνων, και ανέπτυξαν την ιδέα τους με τη βοήθεια της θεωρίας της «μεταπήδησης συχνοτήτων», όπου πομπός και δέκτης επικοινωνούν μέσω ενός καναλιού που αλλάζει συνεχώς συχνότητες, γεγονός που τον καθιστά δύσκολο να ανιχνευθεί.

Η Lamarr και ο Antheil παρουσίασαν την τεχνολογία τους στο Εθνικό Συμβούλιο Εφευρετών το 1940. Όμως τα μέλη του Συμβουλίου, ίσως επειδή τους μιλούσε μια «ομορφούλα ηθοποιός», επέλεξαν να αγνοήσουν την ιδέα της και του συνθέτη.

Το «μυστικό σύστημα επικοινωνίας» τους κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, αρχειοθετήθηκε και... ξεχάστηκε.
Μερικά χρόνια μετά, και μέχρι και σήμερα, η ίδια ιδέα εφαρμόζεται σε διάφορες ασύρματες τεχνολογίες σε όλον τον κόσμο.

Η συμβολή της Lamarr αναγνωρίστηκε τελικά το 1997, όταν και βραβεύτηκε με το «Βραβείο του Πρωτοπόρου» από το Ίδρυμα Electronic Frontier Foundation, ενώ της απονεμήθηκε και το βραβείο BULBIE Gnass Lifetime Achievement Award, που χορηγείται σε «εξέχουσες προσωπικότητες, των οποίων τα επιτεύγματα στις τέχνες, την επιστήμη, τις επιχειρήσεις ή τον τομέα των εφευρέσεων παρείχαν σημαντική συμβολή στην κοινωνία» αναφέρει το άρθρο.

Το 1998 η Wi-LAN Inc. Αγόρασε το 49% της πατέντας της Lamarr, με αντίτιμο ένα άγνωστο ποσό μετοχών της εταιρείας.

Πώς όμως μια ηθοποιός είχε αυτή την ιδέα;

Η Hedy Lamarr γεννήθηκε στη Βιέννη το 1913. Έκανε το ντεμπούτο της στον κινηματογράφο σε ηλικία 18 ετών με την ταινία Extase του Gustav Machaty. Η ταινία είναι γνωστή μέχρι σήμερα για τις γυμνές σκηνές της και για μία ειδικά που δείχνει μια γυναίκα σε οργασμό.

Μετά από τη συμμετοχή της στην ταινία, προσπάθησε να φύγει από τον καταπιεστικό σύζυγό της, Friedrich Mandl, ο οποίος ήταν ένας πλούσιος Αυστριακός, αντιπρόσωπος πυρομαχικών, και ο οποίος την κρατούσε έγκλειστη στο κάστρο του στην περιοχή Schloss Schwarzenau της Αυστρίας.

Ο σύζυγός της συμμετείχε σε πολλές συναντήσεις με ηγετικά στελέχη της στρατιωτικής βιομηχανίας και παρότι τόσο εκείνος όσο και η σύζυγός του είχαν εβραϊκή καταγωγή, πήγαινε σε δείπνα με ανθρώπους που συμμερίζονταν απόψεις όπως αυτές του Χίτλερ και του Μουσολίνι.

Καθώς όμως ήθελε να την έχει υπό τον έλεγχό του, την έπαιρνε συχνά σε πολλές από αυτές τις επαγγελματικές συναντήσεις με μηχανικούς και επιστήμονες που ειδικεύονταν στη βιομηχανία των όπλων.

Όπως αναφέρει στην αυτοβιογραφία της «Ecstacy and Me», το 1937 ντύθηκε σαν υπηρέτρια και κατάφερε να φύγει από το κάστρο-φυλακή της και να διαφύγει από τη χώρα με κλεμμένη ταυτότητα.

Η καριέρα της στο Χόλιγουν είχε ξεκινήσει προτού καν φτάσει στις ΗΠΑ, όταν γνώρισε τον μεγιστάνα της MGM (Metro-Goldwyn-Mayer) Louis B. Mayer στην Ευρώπη.

Τότε εκείνος την έπεισε να αλλάξει το όνομά της σε Hedy Lamarr, για να διαφοροποιηθεί από το στίγμα της ταινίας «Ecstasy» που την ακολουθούσε. Σύντομα έγινε γνωστή, παίζοντας δίπλα σε ηθοποιούς όπως οι Clark Gable και Spencer Tracy.

newsbeast